Je hebt een belangrijke beslissing genomen, want je gaat voor een eigen zaak. Vooraleer je écht kan starten, zijn er nog een aantal zaken af te handelen. Met op één: de financiering. Het goede nieuws is dat je voor een deel daarvan kan rekenen op de overheid. Ontdek hier vier subsidies waarop je recht hebt als je je eigen zaak opstart.
1. Steun van de overheid
Om geld te lenen ga je meestal luisteren naar de opties bij een bank. Je doet er goed aan om niet alleen bij de grootbanken langs te gaan, maar ook te kijken naar alternatieve formules. Want in vele gevallen kan een starter rekenen op directe en indirecte steun van de overheid. Dat verschilt naargelang de vestigingsplaats van jouw maatschappelijke zetel.
Jouw maatschappelijke zetel is in het Vlaams Gewest gevestigd
Op de website van het Agentschap Innoveren en ondernemen vind je een uitgebreide subsidiedatabank met alle mogelijke vormen van financiering en subsidies voor starters in Vlaanderen. Er zijn verschillende opties maar dit zijn de vijf belangrijkste financiële steunmaatregelen:
- Startlening: via het de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV) kan je tot 100.000 euro lenen aan gunstige voorwaarden. PMV doet ook aan Cofinanciering waarbij het tot maximaal 350.000 euro voorziet als achtergestelde lening.
- Winwinlening: is een optie waarbij ‘vrienden en familie’ als particulier in jouw onderneming investeren en zelf een fiscaal voordeel krijgen.
- Microkrediet: krijg je geen bankkrediet, dan kom je misschien in aanmerking voor een microkrediet (tussen 500 en 15.000 euro).
- Waarborgregeling: Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV) kan jouw back-up zijn door een waarborg te verlenen als je financiële instelling daarom zou vragen.
- Belastingkrediet: als starter geeft de overheid je ook wat flexibiliteit in de verplichte bijdragen. Zo kan je voor de betaling van de sociale bijdragen korting, uitstel en in sommige gevallen zelfs vrijstelling krijgen.
Jouw maatschappelijke zetel is in het Brussels Gewest gevestigd
In Brussel biedt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op verschillende manieren steun aan startende kmo’s.
- Bedrijfsprojectpremie 1: als je aan alle voorwaarden voldoet, kan je een premie ontvangen om diverse uitgaven te compenseren als je jouw droom wil realiseren en je ideeën in ontwikkeling brengen. Het gaat over uitgaven voor consultancy, opleiding, een buitenlandse conferentie of beurs bijwonen en kinderopvang. Tot 60% van de kosten met een maximum van 3.000 euro.
- Bedrijfsprojectpremie 2: je kan ook in aanmerking komen voor een premie om je project verder uit te werken. Hier moet je wel een concreet plan voor hebben, inclusief marktanalyse, financiële analyse en een financieel plan. Naast bovenstaande uitgaven kan je hier daarnaast ook een premie krijgen voor de bedrijfsuitrusting. Opnieuw ligt de grens op 60% van de kosten met een maximum van 15.000 euro.
- Heb je als starter niet fulltime een eigen kantoor nodig, maar wel regelmatig een professionele werkruimte? Dan kan je voor je abonnement bij een erkende coworkingruimte (in het Brussels Gewest) een premie krijgen.
- Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest lanceert ook regelmatig oproepen voor projecten die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van het gewest. Mét bijbehorende financiële ondersteuning. (http://werk-economie-emploi.brussels/nl_BE/projectoproepen)
Daarnaast kan je bij het Brussels Waarborgfonds terecht voor diverse overheidsfinancieringsmogelijkheden. Denk daarbij in eerste instantie aan de overheidswaarborg (waarbij jouw lening bij de bank voor maximaal 80% wordt gedekt).
De Gewestelijke Investeringsmaatschappij voor Brussel (finance & invest brussels) biedt aan start-ups en ook aan kleine, sociale en coöperatieve ondernemingen diverse financieringsmogelijkheden, gaande van participatie tot (converteerbare) leningen.
Tip: Denk zeker goed na over jouw NACE-code (en uw oprichtingsstatuten), want sommige premies zijn niet voor elke sector toegankelijk. Hier vind je de lijst met premies per sector.
Jouw maatschappelijke zetel is in het Waals Gewest gevestigd
Voor het Waals Gewest is Sowalfin de place-to-be voor financiering zoals achtergestelde leningen en overheidswaarborgen.
- Cofinanciering: om het eigen vermogen van je onderneming op te krikken, kan je bij Sowalfin terecht voor medefinanciering. Zij investeren minimaal 25.000 euro en maximaal 350.000 euro per aanvraag, terwijl jij het volledige beheer van je bedrijf behoudt. Dit geldt ook als je een bedrijf overneemt.
- Garantie: Sowalfin staat garant om jouw lening (voor professionele doeleinden) bij de bankt te waarborgen.
- Risicokapitaal: via Invests (investeringsmaatschappijen) kan SOWALFIN riscicokapitaal verstrekken dat verder reikt dan bankkredieten of leningen.
- Innovatiepremies: via het filiaal Novallia kan je bij Sowalfin ook financiële steun krijgen voor innovatieve projecten en projecten die inzetten op de energietransitie.
Het gaat niet louter over kapitaal. Met opleidingcheques kan je je voorbereiden op de oprichting van je eigen onderneming.
Nog geen pand gevonden? Dan is Créashop misschien wel iets voor jou. Dit project wil winkels in stadscentra nieuw leven in blazen en de leegstand tegengaan, met een subsidie tot 6.000 euro voor de inrichting.
Denk je aan een coöperatie? Dan is W.Alter misschien een interessante financieringsoplossing. In de pre-creatiefase ondersteunen ze je met maximaal 25.000 euro. Meer info op
TIP: Doe zeker ook eens navraag bij jouw lokale overheid. Veel steden en gemeenten geven subsidies, toelages of premies aan starters. Zie je het groter, dan zijn er ook verschillende EU-fondsen voor startende bedrijven. Meer info hierover vind je bij Startup Europe Club.
2. Sectorsteun
Afhankelijk van de sector waarin je start, kan je eveneens een beroep doen op specifieke steunmaatregelen. Voorbeelden zijn legio: in Vlaanderen heb je onder meer werkbeurzen voor auteurs en illustrators via Literatuur Vlaanderen, productiesteun voor de audiovisuele sector (VAF), het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds voor duurzame investeringen in land- en tuinbouw, of ondersteuning voor huisartsen.
In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn er onder meer steunmaatregelen voor bedrijven in de dienstenchequesector, de sociale economie en de circulaire economie.
In Wallonië heb je bijvoorbeeld Wallimage voor audiovisuele projecten.
3. Steun voor werkzoekenden die starten
Wie werkloos is, kan ook perfect als zelfstandige starten. Om dit te stimuleren zijn er een aantal steunmaatregelen voorzien. Zo kan een werkloze bijvoorbeeld een startlening aanvragen.
Daarnaast zijn er diverse mogelijkheden waardoor je het recht op uitkering behoudt. Wie als werkzoekende minstens 45 jaar is en als zelfstandige aan de slag wil, kan onder bepaalde voorwaarden gedurende 2 jaar genieten van een maandelijkse transitiepremie.
Maar denk ook aan de voorbereiding van je zaak. Wie werkloos is kan vrijstelling van beschikbaarheid krijgen bij een opleiding (tot een zelfstandig beroep). Je kan ook jouw vestiging als zelfstandige voorbereiden zonder verlies van de werkloosheidsuitkering.
Voor de exacte voorwaarden kijk je best even op de website van de RVA en VDAB (Vlaanderen), Actiris (Brussel) en Forem (Wallonië).
4. Creatieve ‘subsidies’ en inspiratie
Dit is geen echte subsidie, maar als jij overtuigd bent van je businessplan, kan je anderen misschien overtuigen via een wedstrijd. In binnen- en buitenland zijn er verschillende wedstrijdplatformen (of tv-formats) waarmee je als startup een aardig startkapitaal of kapitaalsinjectie kan verdienen. De meest bekende is wellicht Bizidee, dat ook ondersteund wordt door het Agentschap Innoveren en ondernemen. En – misschien nog belangrijker dan de geldprijs – is het mogelijke netwerk dat je daarmee kan uitbouwen. Vaak worden dergelijke initiatieven ondersteund door financiële instellingen en bedrijven, en kan je dus gouden raad krijgen van reeds succesvolle, ervaren ondernemers.
En waarom niet in het buitenland eens kijken hoe het werkt? Via een Europees uitwisselingsprogramma kan je als jonge ondernemer (starter of minder dan drie jaar actief) een stage lopen bij een buitenlandse onderneming. Reis- en verblijfkosten worden gesubsidieerd. De ideale manier om op korte termijn enorm veel praktijkervaring op en je netwerk verder uit te bouwen.